دستگاه اکسترودر (Extruder) یک ماشین صنعتی است که برای فرآیند اکستروژن (Extrusion) در صنایع مختلف مانند پلاستیک، لاستیک، مواد غذایی، فلزات، داروسازی و غیره استفاده می‌شود. این دستگاه با استفاده از یک مارپیچ (اسکرو) دوار داخل سیلندر، مواد اولیه را ذوب، مخلوط و شکل‌دهی می‌کند و سپس از طریق یک قالب (دای) به بیرون هدایت می‌کند تا محصول نهایی با شکل مشخص تولید شود.
اجزای اصلی دستگاه اکسترودر
- قیف تغذیه (Hopper): محل ورود مواد اولیه (گرانول، پودر یا خمیر).
- مارپیچ (Screw): وظیفه فشرده‌سازی، ذوب و یکنواخت‌سازی مواد را بر عهده دارد.
- سیلندر (Barrel): محفظه‌ای که مارپیچ داخل آن حرکت می‌کند و معمولاً دارای المنت‌های حرارتی است.
- المنت‌های حرارتی: برای ذوب و کنترل دمای مواد داخل سیلندر استفاده می‌شود.
- موتور و گیربکس: برای چرخاندن مارپیچ و انتقال نیرو به آن.
- قالب (Die): شکل نهایی محصول را تعیین می‌کند.
- سیستم خنک‌کننده: برای کاهش دما و تثبیت محصول خروجی (معمولاً با آب یا هوا).
انواع دستگاه اکسترودر
🔹 اکسترودر تک مارپیچ (Single Screw Extruder): رایج‌ترین نوع که برای تولید محصولات پلاستیکی مثل لوله، ورق، پروفیل و فیلم استفاده می‌شود.
🔹 اکسترودر دو مارپیچ (Twin Screw Extruder): برای ترکیب و اختلاط بهتر مواد (مانند کامپاندینگ پلاستیک، صنایع غذایی، خوراک دام).
🔹 اکسترودر رم (Ram Extruder): مخصوص موادی که نیاز به فشار بالا دارند، مانند اکسترود فلزات.
کاربردهای اکسترودر
✅ تولید لوله و پروفیل PVC
✅ ساخت فیلم‌های پلاستیکی (کیسه و بسته‌بندی)
✅ تولید فوم‌های پلی‌اتیلن و پلی‌پروپیلن
✅ تهیه مواد غذایی مانند پفک، پاستا و اسنک
✅ ساخت خوراک دام و حیوانات خانگی
✅ اکسترود لاستیک و سیلیکون در صنعت خودروسازی
